Có những điệu múa truyền thống của Lào độc tấu một người, múa đôi hai người, và cả những điệu múa truyền thống của lào tập thể có thể lên đến vài chục người cùng tham gia, được gọi là “lăm-vông”. Vậy những điệu múa truyền thống của Lào cụ thể như thế nào? Cùng tôi tìm hiểu qua bài viết này nhé.

âm nhạc dân gian lào – kho tàng văn hóa phong phú

Âm nhạc dân gian của người lào được coi là một trong những di sản văn hóa quý giá nhất của dân tộc này. với âm điệu phong phú và đa dạng, những giai điệu dân ca lào không chỉ mang đậm bản sắc riêng mà còn thể hiện sâu sắc tinh thần, tâm hồn của người dân nơi đây.

Những làn điệu này đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của cộng đồng, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác như một dòng chảy văn hóa bất tận.

Trong xã hội lào, những người có vai trò quan trọng nhất trong việc bảo tồn và phát triển kho tàng âm nhạc dân gian chính là các “mỏ-lăm” và “mỏ khen”.

Những nghệ sĩ này không đơn thuần chỉ là người biểu diễn mà còn là những nhà sưu tầm, nghiên cứu và phổ biến văn hóa âm nhạc truyền thống. các “mỏ-lăm” chính là những ca sĩ tài năng, trong khi “mỏ khen” là những nghệ nhân chuyên về nhạc cụ, đặc biệt là khèn bè – một loại nhạc cụ truyền thống đặc trưng.

Điều đặc biệt là đội ngũ nghệ sĩ này ngày càng phát triển mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu thưởng thức nghệ thuật ngày càng cao của người dân. Trong số họ có nhiều tài năng xuất sắc, những người vừa có khả năng sáng tác vừa biểu diễn điêu luyện, được cộng đồng yêu mến và tôn trọng sâu sắc.

Vị thế của các ca sĩ trong xã hội lào thật sự đặc biệt – họ không chỉ là những người giải trí mà còn là cầu nối văn hóa giữa các vùng miền, các tầng lớp xã hội.

Những nghệ sĩ này sống gần gũi với nhân dân, họ đi khắp các bản làng và luôn được đón tiếp nồng nhiệt.

Với hiểu biết sâu sắc về cuộc sống và xã hội lào, các “mỏ lăm” có khả năng nắm bắt chính xác tâm tư, tình cảm của mọi tầng lớp nhân dân. Chính vì vậy, nhiều người đánh giá họ như những trí thức thực sự, những nghệ sĩ của dân và được dân nuôi dưỡng.

sự đa dạng trong thể loại dân ca

Kho tàng dân ca lào chứa đựng nhiều thể loại phong phú như lăm, khắp, xỡng, kạp, ăn nẳng-xử và còn nhiều loại hình khác. mỗi thể loại này đều mang những đặc trưng riêng biệt, phản ánh sắc thái văn hóa độc đáo của từng vùng miền, từng dân tộc và từng địa phương cụ thể. trong đó, “lăm” được xem là thể loại sử dụng nhiều hình thức thơ ca nhất và được quần chúng ưa chuộng rộng rãi nhất trên toàn quốc.

nghệ thuật múa – linh hồn của lễ hội

Múa nhảy cũng là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người lào. trong mọi dịp lễ hội, từ những sự kiện lớn đến những buổi vui chơi nhỏ, người dân lào đều tổ chức các hoạt động múa hát đầy sôi động.

Những đêm hội là thời khắc mà mọi người, không phân biệt tuổi tác hay giới tính, đều có thể tham gia múa ca một cách tự nhiên và thoải mái nhất.

Các điệu múa truyền thống của lào thường mang tính chất uyển chuyển, nhịp nhàng theo tiếng trống, với những động tác khá tự do nhưng vẫn đậm đà màu sắc dân tộc.

lịch sử và đặc trưng của các điệu múa truyền thống của lào

Theo nghiên cứu, những điệu múa truyền thống của lào xuất hiện sớm nhất trong văn hóa lào bao gồm “băng-phay” và “lăm phen”, sau đó mới phát triển thêm các điệu múa truyền thống của lào “xỉ-nuôn”, “kò-thạt”, và “đoọc-bua” (múa hoa sen).

Múa “băng-phay” là một điệu múa truyền thống của lào tập thể đặc biệt được biểu diễn trong ngày lễ hội pháo thăng thiên. “Lăm-phen” có những đặc điểm tương tự như múa tiên của ấn độ, campuchia và indonesia. “Kò-thạt” là điệu múa tập thể được thực hiện xung quanh ngọn tháp trong các ngày lễ hội tôn giáo.

Tuy nhiên, điệu múa truyền thống của lào nổi bật và được yêu thích nhất phải kể đến “lăm-vông” hay múa vòng tròn. Mặc dù xuất hiện muộn hơn các điệu múa truyền thống của lào khác, “lăm-vông” đã trở thành điệu múa truyền thống của lào phổ biến nhất từ bắc xuống nam, từ nông thôn đến thành thị, và được coi như biểu tượng tiêu biểu nhất của dân tộc lào.

Nguồn gốc chính xác của “lăm-vông” vẫn chưa có câu trả lời thống nhất từ các nhà nghiên cứu văn hóa, nhưng nó đã tồn tại qua nhiều thập kỷ và vẫn giữ vai trò đặc biệt trong đời sống hiện đại.

Trong mọi dịp lễ hội, vui chơi tập thể, các buổi liên hoan của cơ quan, trường học hay đơn vị quân đội, “lăm-vông” luôn được sử dụng để mở đầu và kết thúc chương trình.

Các cặp đôi nam nữ (hoặc cùng giới) múa theo vòng tròn với nhịp trống 2/4 hoặc 4/4. điều tuyệt vời của “lăm-vông” là tính dễ tiếp cận – ai cũng có thể học và múa, với những động tác sinh động, duyên dáng và uyển chuyển.

múa cung đình – nghệ thuật tao nhã

Múa cung đình lào mang một vẻ đẹp hoàn toàn khác biệt so với múa dân gian. có thể là múa đôi hoặc múa tập thể, những vũ nữ cung đình được tuyển chọn rất kỹ lưỡng và phải trải qua quá trình tập luyện công phu, thậm chí một số còn được đào tạo ở nước ngoài. khi biểu diễn, các vũ công xinh đẹp như thiên thần với trang phục lộng lẫy, sang trọng.

Khác với múa dân gian năng động, múa cung đình ít di chuyển và thường được thực hiện tại chỗ. nghệ thuật này tập trung vào việc thể hiện những động tác mềm mại, dịu dàng, uốn lượn tinh tế của từng bộ phận cơ thể từ ngón tay, bàn tay, cánh tay, vai, cổ, đầu, đến bàn chân, kết hợp với ánh mắt, nụ cười và biểu cảm khuôn mặt theo tiếng đàn “la-nát” du dương.

Múa cung đình chủ yếu phục vụ cho việc giải trí của hoàng gia, bao gồm nhà vua, hoàng tộc và các quan chức cận thần. Nhiều điệu múa truyền thống của lào cung đình lào được lấy cảm hứng từ các điệu múa truyền thống của lào cổ của ấn độ và khmer, với chủ đề chính là tôn vinh, chúc tụng và sùng bái nhà vua, thể hiện lòng trung thành và sự tôn kính đối với hoàng quyền.